Dat liesblessures in het voetbal veel voorkomen is niet nieuw. De incidentie in het mannenvoetbal wordt geschat op 4-19% en bij vrouwen op 2-14%.
1 In het profvoetbal blijkt dat een op de vijf spelers gedurende een seizoen liesklachten ontwikkelen, die zorgen dat de speler een tijdje niet inzetbaar is. Liesklachten worden volgens de ‘Doha agreement’
2 ingedeeld in: adductor-gerelateerd, lieskanaal-gerelateerd, Iliopsoas-gerelateerd en Os pubis-gerelateerd. Daarnaast kunnen liesklachten ook heup-gerelateerd zijn of andere oorzaken kennen. In twee derde van de gevallen gaat het om adductor-gerelateerde liesklachten
3. Echter lijkt de kans op het ontwikkelen van liesklachten in de voorbereiding van een seizoen twee keer groter te zijn dan tijdens het seizoen. Tevens weten we dat liesblessures niet verdwijnen door rust. Veel spelers die de zomerstop in gaan met liesblessures, hebben daar in de voorbereiding opnieuw last van. Dit benadrukt het belang van goede preventieve trainingsprogramma’s en het progressief opbouwen van de belasting tijdens de voorbereidingsfase
4.
Wat kun je eraan doen?
Lage kracht van de adductoren blijkt een belangrijke risicofactor te zijn voor adductor-gerelateerde liespijn. Daarom werd het ‘Adductor Strengthening Programma’ ontwikkeld. Dit programma is gebaseerd op de effectieve ‘Copenhagen Adductor’ oefening, een oefening die echter in de praktijk te zwaar bleek voor veel spelers. Zeker in het geval van aanwezige pijnklachten. Het ‘Adductor Strengthening Programme’ bestaat daarom uit verschillende niveaus (zie onderstaande video). Level 1 is de side-lying hip adduction, level 2 is de Copenhagen Adductor oefening met een kortere lastarm (vasthouden bij de knie) en level 3 is de originele Copenhagen Adductor oefening.
Spelers moeten op het hoogst haalbare niveau trainen. Hierbij geldt een maximaal toegestane pijnscore van een NPRS 3 op een schaal van 0 tot en met 10. Indien de pijn hoger is dan moet op een niveau lager worden getraind. Het advies is om volgens onderstaand schema de belasting op te bouwen. De oefeningen kunnen het beste worden gedaan tijdens de warming-up.
Tabel 1: Protocol Adductor Strengthening Programme
Het trainingsprogramma is zeer effectief gebleken bij mannelijke profvoetballers. De kans op liesklachten werd 41% minder ingeschat door het volgen van dit programma. Hierbij moet gezegd worden dat het consequent blijven uitvoeren van het programma cruciaal is. Tevens wordt aanbevolen om het programma te integreren in het
FIFA 11+ programma.
5
Aan de slag!
Hoewel het onderzoek gedaan is in het mannen profvoetbal, is het aannemelijk dat het ‘Adductor Strengthening Programme’ ook effectief kan zijn bij voetballers en voetbalsters van andere niveaus. Nu de voorbereiding van het nieuwe voetbalseizoen (bijna) is begonnen, is het tijd om hiermee aan de slag te gaan. Met minder dan 5 minuten per sessie kan het een duidelijk verschil maken in het aantal liesblessures gedurende een seizoen. Het zou dan ook een standaard plek moeten hebben in de trainingen volgens eerder genoemd schema. Consistentie en goede uitvoering van de oefening zijn hierbij cruciaal. Eén oefenprogramma kan al veel verschil maken!
1 Waldén, M., Hägglund, M., & Ekstrand, J. (2015). The epidemiology of groin injury in senior football: a systematic review of prospective studies. British journal of sports medicine, 49(12), 792–797. https://doi.org/10.1136/bjsports-2015-094705
2 Weir A, Brukner P, Delahunt E, et al Doha agreement meeting on terminology and definitions in groin pain in athletes British Journal of Sports Medicine 2015;49:768-774
3 Mosler, A. B., Weir, A., Eirale, C., Farooq, A., Thorborg, K., Whiteley, R. J., Hӧlmich, P., & Crossley, K. M. (2018). Epidemiology of time loss groin injuries in a men's professional football league: a 2-year prospective study of 17 clubs and 606 players. British journal of sports medicine, 52(5), 292–297. https://doi.org/10.1136/bjsports-2016-097277
3 Esteve, E., Rathleff, M. S., Hölmich, P., Casals, M., Clausen, M. B., Vicens-Bordas, J., Pizzari, T., & Thorborg, K. (2020). Groin problems from pre- to in-season: a prospective study on 386 male Spanish footballers. Research in sports medicine (Print), 1–7. Advance online publication. https://doi.org/10.1080/15438627.2020.1860044
4 Esteve, E., Rathleff, M. S., Hölmich, P., Casals, M., Clausen, M. B., Vicens-Bordas, J., Pizzari, T., & Thorborg, K. (2020). Groin problems from pre- to in-season: a prospective study on 386 male Spanish footballers. Research in sports medicine (Print), 1–7. Advance online publication. https://doi.org/10.1080/15438627.2020.1860044
5 Harøy, J., Clarsen, B., Wiger, E. G., Øyen, M. G., Serner, A., Thorborg, K., Hölmich, P., Andersen, T. E., & Bahr, R. (2019). The Adductor Strengthening Programme prevents groin problems among male football players: a cluster-randomised controlled trial. British journal of sports medicine, 53(3), 150–157. https://doi.org/10.1136/bjsports-2017-098937