Blog

Hamstringblessures: kunnen we er preventief iets aan doen?

sep 13, 2021
Deze blog is geschreven door Marjolein Kusters. Marjolein is sportfysiotherapeut bij Feyenoord Dames 1 en Blogger bij Soccerdoc.

Herken je dat beeld? Je kijkt naar een voetbalwedstrijd en ziet een speler naar zijn hamstring grijpen tijdens een sprint. Iedereen houdt zijn of haar adem in… daar heb je er weer een. Acute hamstringblessures behoren, met een incidentie van 0,3 tot 1,9 per 1000 voetbaluren, tot de meest voorkomende blessures in het voetbal. 
Daarnaast is de recidiefkans 4-63%.1 We weten inmiddels dat hoe vaker een recidief voorkomt, hoe langer de speler eruit ligt.2 Dat is zowel vervelend voor de speler (die zijn favoriete sport niet kan beoefenen) als voor de trainer en club, omdat bewezen is dat meer blessures leiden tot mindere teamresultaten.3   

Risicofactoren
Vanwege de hoge incidentie en recidiefkans is het belangrijk om te kijken naar de risicofactoren. Immers, beter voorkomen dan genezen. Deze risicofactoren worden onderverdeeld in beïnvloedbare en niet-beïnvloedbare risicofactoren. De meest significante niet-beïnvloedbare risicofactoren zijn een oudere leeftijd en een eerdere hamstringblessure aan dezelfde zijde. In deze blog focussen we ons verder op de beïnvloedbare risicofactoren.

Een disbalans in kracht tussen de hamstrings en quadriceps wordt al lange tijd gezien als risicofactor. Op dit moment is er conflicterend bewijs dat een sterke maximale kracht van de quadriceps ten opzichte van de hamstrings een vergroot risico geeft op hamstringklachten. Het klinkt aannemelijk dat de hoge krachten van de quadriceps (flexie heup en extensie knie) niet effectief genoeg kunnen worden opgevangen door de hamstrings, bijvoorbeeld tijdens sprints. Echter is er nog onvoldoende bewijs over de achterliggende rationale.

Vermoeidheid wordt veelvuldig gelinkt als risicofactor voor hamstringblessures. Mede doordat de incidentie van hamstringblessures hoger is aan het einde van de eerste en tweede helft. Onderzoek toont aan dat gedurende het wedstrijdbeloop de maximale excentrische kracht van de hamstrings verminderd en de disbalans tussen hamstrings en quadriceps (H:Q ratio) toeneemt. Het klinkt aannemelijk, maar ook deze relatie tot het ontstaan van hamstringklachten is nog niet duidelijk bewezen.4  
Voorover kanteling van het bekken in relatie tot hamstringklachten is een relatief nieuw inzicht in de wetenschap. Er wordt verondersteld dat een toegenomen voorover kanteling van het bekken een grotere trekkracht geeft op de m. biceps femoris. Vanuit de praktijk lijkt dit een waardevolle toevoeging te zijn in een revalidatie en/of preventief traject.

pelvic-tilt

Wat kun je eraan doen?
Statisch rekken, dynamisch rekken, stabiliteitstraining, krachttraining, het zijn allemaal voorbeelden van interventies die worden toegepast in de behandeling en/of preventie van hamstringklachten bij voetballers. Het aanpakken van de risicofactoren – door bijvoorbeeld te werken aan het verbeteren van de bekkenstabiliteit – zouden mogelijk kunnen leiden tot een kleiner risico op hamstringblessures. Maar wat is nu echt bewezen? Net als bij de risicofactoren is er op het gebied van interventies nog veel uit te zoeken. Echter is wel duidelijk dat de ‘Nordic Hamstring’ oefening een bewezen effect heeft op het verminderen van de kans op hamstringblessures in verschillende sporten op verschillende niveaus.5   Belangrijke noot hierbij is dat consistentie in de uitvoering van het programma cruciaal is. De oefening dient volgens onderstaand schema te worden uitgevoerd voor of na de normale voetbaltraining.

Tabel 1 Nordic Hamstring Exercise Protocol6  

nordic-hamstring-exercise-protocol
 
Aan de slag!
De noodzaak voor het preventief handelen bij hamstringblessures is gezien de hoge incidentie en recidiefkans duidelijk. Hoewel de literatuur over veel onderwerpen binnen hamstringblessures niet altijd duidelijkheid verschaft, doet het dit voor preventie wel. De ‘Nordic Hamstring’ oefening, mits sprake is van consistentie en goede uitvoering, verkleint de kans op het krijgen van een hamstringblessure. De toekomst gaat uitwijzen welke andere preventieve maatregelen genomen kunnen worden, want de hamstrings zullen de praktijk en de wetenschap nog lang bezig houden.

1   Diemer, W. M., Winters, M., Tol, J. L., Pas, H., & Moen, M. H. (2021). Incidence of Acute Hamstring Injuries in Soccer: A Systematic Review of 13 Studies Involving More Than 3800 Athletes With 2 Million Sport Exposure Hours. The Journal of orthopaedic and sports physical therapy, 51(1), 27–36.
2   Ekstrand J, Krutsch W, Spreco A, et al Time before return to play for the most common injuries in professional football: a 16-year follow-up of the UEFA Elite Club Injury Study British Journal of Sports Medicine 2020;54:421-426.
3   Hägglund M, Waldén M, Magnusson H, et al Injuries affect team performance negatively in professional football: an 11-year follow-up of the UEFA Champions League injury study British Journal of Sports Medicine 2013;47:738-742.
4   Silvers-Granelli, H. J., Cohen, M., Espregueira-Mendes, J., & Mandelbaum, B. (2021). Hamstring muscle injury in the athlete: state of the art. Journal of ISAKOS : joint disorders & orthopaedic sports medicine, 6(3), 170–181.
5   Al Attar, W., Soomro, N., Sinclair, P. J., Pappas, E., & Sanders, R. H. (2017). Effect of Injury Prevention Programs that Include the Nordic Hamstring Exercise on Hamstring Injury Rates in Soccer Players: A Systematic Review and Meta-Analysis. Sports medicine (Auckland, N.Z.), 47(5), 907–916. 
6   van der Horst, N., Smits, D. W., Petersen, J., Goedhart, E. A., & Backx, F. J. (2015). The preventive effect of the nordic hamstring exercise on hamstring injuries in amateur soccer players: a randomized controlled trial. The American journal of sports medicine, 43(6), 1316–1323.

Official Supplier & Sponsorships

  • FIFPRO
  • logo-knkv-2020
  • logo-dutch-gymnastics-2020